Yatırım

Türkiye'nin sunduğu yatırım fırsatlarını küresel iş dünyasına tanıtma ve yatırımcılara Türkiye'ye yapacakları yatırımın her aşamasında destek verme görevini üstlenmiş bir kuruluşuz. Teknoloji yoğun, katma değeri yüksek ve istihdam yaratan yatırımları destekleyerek bu yatırımlara ilişkin tüm süreçleri yatırımcı adına takip ederek hızlandırmaktayız.

Yatırım Rehberi

İŞ KURMA
Türkiye’nin Doğrudan Yabancı Yatırımlar (DYY) Kanunu, eşit muamele ilkesine dayalı olup uluslararası yatırımcıların yerel yatırımcılar ile aynı hak ve yükümlülüklere sahip olmasına olanak tanımaktadır.
 
Şirket kurma ve hisse devri koşulları, yerel yatırımcılara uygulananlar ile aynıdır. Buna göre, uluslararası yatırımcılar, Türk Ticaret Kanunu’nda (TTK) belirtilen tüm şirket türlerini kurabilmektedir. TTK; uluslararası standartları karşılayan, özel sermaye ve halka arz faaliyetlerini teşvik eden, yönetim işlemlerinde şeffaflık sağlayan ve Türkiye'nin iş ortamını AB mevzuatı ve AB'ye katılım süreci ile uyumlu hale getiren bir kurumsal yönetim yaklaşımı sunmaktadır.
 
Türkiye gerçekleştirdiği yatırım ortamını iyileştirme reformuyla birlikte iş yapma kolaylığını esas almış ve böylece şirket kuruluşlarında yaşanan bürokrasi kaldırılmış, maliyet ve prosedürler de asgariye indirilmiştir. Bu doğrultuda, şirket kuruluşları artık sadece Ticaret Odalarında faaliyet gösteren ve “tek durak ofis” olarak tasarlanan Ticaret Sicili Müdürlüklerinde gerçekleştirilmekte ve aynı gün içinde tamamlanabilmektedir.

TKK Kapsamındaki Şirket Türleri ve Alternatif Yapılar
 
 
TTK kapsamında, kurumsal ve kurumsal olmayan aşağıda belirtilen türlerde şirketler kurulabilmektedir:
 
a. Kurumsal yapılar
 
  • Anonim Şirket (A.Ş.)​
  • Limited Şirket (Ltd. Şti.)​​ 
Bazı mali eşikler (örneğin; asgari sermaye) ve organlar birbirinden farklı olsa da, bir anonim şirket veya limited şirket kurmak için izlenen usul aynıdır.
 
b. Kurumsal olmayan yapılar
 
  • Genel Ortaklık
  • Sınırlı Ortaklık
  • Hisselerle Sınırlı Ortaklık
Şirketler bu beş farklı türde kurulsa da anonim şirket ile limited şirket, hem küresel ekonomide hem de Türkiye'de en sık tercih edilen türlerdir.
 
Şirket Kuruluşu
 
Türkiye'de bir şirket kurarken geçerli kural ve düzenlemelere uyulmalıdır: ​
Ticaret sicili işlemleri, Ticaret Sicili Yönetmeliği uyarınca MERSİS (Merkezi Sicil Kayıt Sistemi) üzerinden gerçekleştirilmelidir.
 
 
MERSİS, ticari sicil süreçlerinin gerçekleştirilmesi ve ticari sicil verilerinin elektronik olarak düzenli bir şekilde saklanması için kullanılan bir merkezi kayıt sistemidir. Aktif olarak iş yapan tüzel kişilere kuruluşa mahsus bir numara verilmektedir. MERSİS ile yeni şirketlerin internet üzerinden kurulmaları mümkün olup hâlihazırda kurulu şirketler ise kayıtlarının aktarımı sonrasında bu sistem üzerinden faaliyet gösterebilmektedir.​​​​
İlgili Ticaret Sicili Müdürlüğüne sicil başvurusunda bulunmak için gereken belgeler aşağıdaki gibidir:
 
  • Ticaret Sicili Müdürlüğü yetkili personeli ya da Noter huzurunda kurucuların tamamı tarafından imzalanmış şirket sözleşmesi (bir asıl, dört nüsha)
  • Yabancı ortağın gerçek kişi olması halinde gereken belgeler aşağıdaki gibidir:
  • Her bir hissedarın pasaportundan ikişer nüsha (noter tasdikli pasaport tercümesi, Türkiye’de ikamet edilmesi durumunda noter tasdikli oturma izni, vergi dairesinden alınmış vergi kimlik numarası.)
  • Yabancı ortağın tüzel kişi olması halinde gereken belgeler aşağıdaki gibidir:
    • Ortak olarak kaydedilen tüzel kişinin yatırımcının ülkesindeki ilgili makam tarafından düzenlenen faaliyet belgesi. Faaliyet belgesi şirketin mevcut durumu ve imza yetkilileri hakkında bilgi içermelidir.
    • Tüzel kişi olan hissedarın/hissedarların kuruluş için onayını gösteren yetkili kurumsal merci kararı/kararları; şirketin kuruluşunda herhangi bir özel koşul bulunuyorsa (şirket adı, faaliyet alanı vb.) karara/kararlara şeffaflık sağlanması adına bu koşullar karar/kararlarda belirtilmelidir.
    • Bir tüzel kişinin kurulacak şirketin yönetim kurulu üyesi olarak görevlendirilmesi durumunda, tüzel kişi adına hareket edecek gerçek kişinin adı ve tüzel kişinin görevlendirmesi şeffaflık sağlanması adına aynı veya farklı bir kararda belirtilmelidir. 
    • Sürecin vekâleten takip edilecek olması durumunda başvuruyu yetkili Ticaret Sicili Müdürlüğü ve diğer resmi yetkililer huzurunda (gerektiğinde) takip edecek olan vekillere yetki sağlayan vekâletnamenin noter tasdikli bir nüshası.
  • Noter tasdikli imza beyannameleri (iki nüsha)
  • Şirket müdürlerinin noter tasdikli nüfus cüzdanı (bir nüsha)
Yukarıdaki ilk madde haricinde Türkiye dışında düzenlenecek ve imzalanacak tüm gerekli belgelerin noter tasdikli ve apostilli olması veya düzenlendikleri ülkede yerleşik Türk konsolosluğunca onaylanması gerekmektedir. Düzenlenen, noter tasdiki yapılan ve apostillenen asıl belgelerin resmi tercümeleri gerçekleştirilmeli ve Türkiye'de bir noter tarafından tasdiklenmelidir.
Şirket, Türk vatandaşı olmayan hissedarlar ve şirketin Türk vatandaşı olmayan yönetim kurulu üyeleri için ilgili vergi dairesinden bir potansiyel vergi numarası almalıdır. Bu potansiyel vergi numarası, kurulacak şirketin sermayesinin yatırılacağı banka hesabının açılması için gereklidir.
 
 

Vergi dairesi tarafından istenen belgeler aşağıdaki gibidir:

  • Tescil talep dilekçesi
  • Ana sözleşme (bir asıl)
  • Şirketin kayıtlı adresini gösteren kira sözleşmesinin nüshası
  • Sürecin vekâleten takip edilecek olması durumunda bir vergi numarasının veya potansiyel vergi numarasının alınması için şirket adına vergi dairesine başvuruda bulunma yetkisi veren bir vekâletname düzenlenmelidir.

Şirket sermayesinin %0,04'ü Ticaret Sicili Müdürlüğü veznesi aracılığı ile Rekabet Kurumu hesabına ödenmelidir.​

Taahhüt edilen sermayenin %25'i yeni şirket tescili öncesinde, kalan %75'i ise iki yıl içinde ödenmelidir. Alternatif olarak sermaye, tescil öncesinde tümüyle ödenebilir.
 

Ancak limited şirketler için kuruluş sermayesinin %25'inin şirket tescili öncesinde ödenmesi şartı aranmamaktadır. Limited şirketler için taahhüt edilen sermayenin, şirketin kurulduğu tarihe müteakip 24 ay içerisinde ödenmesi yeterlidir.​

Aşağıdaki belgelerin temin edilmesini takiben kurucular tescil başvurusunda bulunabilir:
 
  • Tescil talep dilekçesi
  • Kuruluş bildirim formunun dört nüshası
  • Kurucuların tamamınca Ticaret Sicili Müdürlüğü yetkili personeli ya da Noter huzurunda imzalanmış şirket sözleşmesi (bir asıl, dört nüsha)
  • Rekabet Kurumuna ait banka hesabına yapılan ödeme (şirket sermayesinin %0,04'ü)
  • Limited şirketin kurucularını temsil etmeye yetkili her bir şahıs için imza beyannamelerinin iki nüshası
  • Kuruluş beyannamesi (bir asıl)
  • Ticaret Odası tescil formu (iki farklı ortak türü için iki farklı form: gerçek kişi ortak veya tüzel kişi ortak)
  • Söz konusu görevin kabulünü belirten yönetim kurulunun ortak olmayan üyelerinin yazılı beyanı
  • Ödenmiş asgari sermaye mevduatına ilişkin banka dekontu (taahhüt edilen sermayenin en az %25'i). Herhangi bir ayni sermaye katkısı olması durumunda:​
    • Ayni sermaye hakkındaki uzman raporu
    • Söz konusu ayni sermaye üzerinde hiçbir takyidat olmadığını gösteren ilgili sicil beyanı
    • Ayni sermaye hakkında ilgili dairelere şerhlerin yapıldığını gösteren belge
    • ​Şirket kuruluşu hakkında kurucular, diğer kişiler ve şirket arasındaki yazılı anlaşmalar​
Sicil aşamasının Ticaret Sicili Müdürlüğünde tamamlanmasının ardından Ticaret Sicili Müdürlüğü ilgili vergi dairesi ve Sosyal Güvenlik Kurumuna şirketin kuruluşu hakkında re'sen bildirimde bulunur. Ticaret Sicili Müdürlüğü, şirketin kuruluş bilgisinin şirket tescilinden itibaren yaklaşık 10 gün içinde Ticaret Sicili Gazetesinde duyurulmasını sağlar. Ticaret Sicili Müdürlüğü yerel vergi dairesini bilgilendirdikten kısa süre sonra yerel vergi dairesinden bir vergi levhası alınmalıdır.
 
İlgili Sosyal Güvenlik Kurumundan şirket için bir sosyal güvenlik numarası alınmalıdır. Çalışanlar için şirketin Sosyal Güvenlik Kurumuna tescilini takiben ayrı bir başvuruda bulunulmalıdır.
Kuruluş sırasında aşağıdaki defterlerin tasdiki Ticaret Sicili Müdürlüğünün yetkilendirilmiş personeli tarafından yapılacaktır.
 
  • Yevmiye defteri​
  • Defter-i kebir ​
  • Muhasebe envanteri 
  • Hisse defteri 
  • Yönetim toplantısı tutanak defteri ​
  • Genel kurul toplantı tutanak defteri
Ticaret Sicili Müdürlüğü, şirket kuruluşunu vergi dairesi ve Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirir. İlgili vergi memuru tespit tutanağı hazırlamak üzere şirket merkezini ziyaret eder. Tespit tutanağında en az bir yetkilinin imzası bulunmalıdır. Ticaret Sicili Müdürlüğü şirketin vergi numarasını içeren şirket kuruluş belgesini vergi dairesine gönderir.
Şirketin Ticaret Sicili Müdürlüğünde tescil edildiği tarihte Ticaret Sicili Müdürlüğünün yetkilendirilmiş personeli huzurunda şirketin imza yetkilileri imza sirkülerini düzenlemelidir.
Daha önceden uluslararası yatırımcıların Türkiye’de kurdukları şirket ve şubeler tarafından Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğüne basılı halde gönderilen şu dokümanların elektronik ortamda alınmasına yönelik çalışmalar tamamlanmıştır:
 
  • Doğrudan Yabancı Yatırımlar İçin Faaliyet Bilgi Formu  
  • Doğrudan Yabancı Yatırımlar için Sermaye Bilgi Formu
  • Doğrudan Yabancı Yatırımlar için Hisse Devri Bilgi Formu​
Doğrudan yabancı yatırımlara ilişkin veri sisteminin daha kapsamlı hale getirilebilmesi ve güncel bilgilerin daha hızlı temin edilmesi amacıyla geliştirilen ve Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü tarafından yönetilen E-TUYS adlı web tabanlı uygulama aracılığıyla söz konusu formlarda yer alan bilgiler sadece elektronik ortamda alınacaktır. Böylece söz konusu formların kâğıt ortamında alınması uygulamasına son verilmiştir.
Ortak Girişimler
  • Ortak Girişim, genellikle Türk hukukunda tüzel bir kişilik olarak değerlendirilmeyen ancak hissedarların ticari bir şirket kurmayı tercih etmesiyle ortaya çıkan Adi Ortaklık olarak tanımlanır.
  • Hisse grupları kurabilme imkânı ve hissedar sorumluluğunun limited şirketlere kıyasla sınırlı olması nedeniyle burada tercih edilen seçenek anonim şirketlerdir.
  • Türkiye’de, kurulan şirketin türüne göre uygulanan kanunlara tabi olan ortak girişimlerin düzenlenmesine yönelik özel bir mevzuat bulunmamaktadır. Ortak girişimin tarafları arasındaki ilişkiyi yönetmek ve ortak girişimin devamlılığını sağlamak üzere bir hissedarlık sözleşmesi yapılması yaygın bir uygulamadır. ​
  • TV yayıncılığı, denizcilik ve sivil havacılık gibi belirli sektörler haricinde hissedarların ve yönetim hakkını elinde tutan kişilerin uyruğuyla ilgili herhangi bir kısıtlama yoktur.​
Şube
  • Hissedar yoktur.​​
  • Bağımsız bir tüzel kişi değildir. Süresi ana şirketin süresiyle sınırlıdır.​
  • Sermaye koşulu bulunmamaktadır; ancak şube faaliyetleri için bir bütçe ayrılması makul olacaktır.
  • Şube, sadece ana şirket ile aynı amaçlar için kurulabilir.
  • Şube kârının ana şirkete iade edilmesine izin verilir. Merkeze aktarılan şube kârı %15 oranında temettü stopaj vergisine tabidir. Bu vergi, Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları uyarınca düşürülebilir.
Bir şubenin tescili için, ilgili Ticaret Sicili Müdürlüğüne aşağıdaki belgelerle birlikte bir dilekçe gönderilmelidir:
 
  • Dilekçe (şirket kaşesinin altında bir imza yetkilisi veya vekilinin imzası bulunmalıdır; vekil tarafından imzalanması halinde vekâletnamenin aslı veya noter nüshası da dilekçeye eklenmelidir.)
  • Ana şirketin yetkili makamının şube açma kararı
  • Ana şirketin ana sözleşmesinin tasdikli aslı​
  • Ana şirketin faaliyet belgesi veya ana şirketin sicilini ve mevcut durumunu gösteren herhangi bir eşdeğer belge ​
  • Ana şirket tarafından mukim temsilcisi lehine tam temsil ve ilzam yetkisinin verildiğini gösteren vekâletname
  • Kuruluş beyanının beş nüshası (İlgili alanlar yetkili şahıs tarafından doldurulmalı ve imzalanmalıdır.)
  • Türkiye'deki temsilciyi belirten vekâletnamenin iki nüshası 
  • Şube temsilcisinin Türk vatandaşı olması durumunda nüfus cüzdanının noter tasdikli nüshası. Aksi halde yetkili temsilci pasaportunun noter tasdikli Türkçe tercümesi
  • Şube temsilcisinin şube adı altındaki imza beyannamelerinin iki nüshası 
  • Taahhüt mektubu (yetkili şahıs tarafından imzalanmış​) 
  • Ticaret Sicili Müdürlüğünden alınacak bir Ticaret Müdürlüğü Beyan Formu (şube temsilcilerinin fotoğraflarını içeren)​
Türkiye dışında düzenlenecek ve imzalanacak tüm gerekli belgelerin noter tasdikli ve apostilli olması veya düzenlendikleri Türk konsolosluğunca onaylanması gerekmektedir. Düzenlenen, noter tasdiki yapılan ve apostillenen asıl belgelerin resmi tercümeleri gerçekleştirilmeli ve Türkiye'de bir noter tarafından tasdiklenmelidir.​
 
İrtibat Bürosu
Yabancı ülke kanunlarına göre kurulmuş şirketler, Türkiye'de ticari faaliyette bulunmamak kaydıyla Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından izin almak suretiyle irtibat bürosu açabilmektedir. İrtibat bürosu açmak için aşağıdaki belgelerle Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğüne başvurulması gerekmektedir.
  • Başvuru formu*
  • İrtibat bürosu tarafından yürütülecek işlerin kapsamını ve büronun ticari faaliyet yürütmeyeceğine ilişkin taahhüdü içeren beyanname* ve beyannameyi imzalayan yabancı şirket yetkilisinin imza yetkisini gösteren belge
  • Yabancı şirkete ait ve ilgili Türk Konsolosluğunca veya Lahey Devletler Özel Hukuku Konferansı çerçevesinde hazırlanan Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesi hükümlerine göre tasdik edilmiş faaliyet belgesi
  • Yabancı şirket hakkında hazırlanmış faaliyet raporu veya bilanço ve gelir tablosu
  • İrtibat bürosunun faaliyetlerini yürütmekle görevli olarak atanan kişiye/kişilere verilecek yetki belgesi
  • İrtibat bürosunun kuruluş işlemlerinin başka bir kimse aracılığıyla yürütülmesi durumunda vekâletname
*Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından temin edilebilir.​
 
​Genel Müdürlüğe belgelerin aslının ibraz edilmesi halinde, belgelerin bir örneği Genel Müdürlük tarafından onaylanmakta ve asılları başvuru sahibine iade edilmektedir.​
 
İrtibat büroları için yapılan ilk başvuruda izinler azami üç yıl süre ile beyan edilen faaliyet kapsamında düzenlenmektedir. Faaliyet sürelerini uzatmak isteyen büroların, faaliyet süreleri sona ermeden önce Genel Müdürlüğe başvurması gerekmektedir. Genel Müdürlük süre uzatma taleplerini, büronun geçmiş yıl faaliyetleri, yabancı şirketin Türkiye’de geleceğe yönelik iş planı ve hedefleri, mevcut ve öngörülen harcama tutarı ile istihdam edilen personel sayısı çerçevesinde değerlendirerek sonuçlandırabilmektedir. Pazar araştırması veya yabancı şirketin ürünlerinin ya da hizmetlerinin tanıtımını yapmak üzere izin alan büroların faaliyet süreleri uzatılmamaktadır.
 
Kuruluş ve süre uzatımına ilişkin başvurular, istenilen bilgi/belg​elerin tam ve eksiksiz olması kaydıyla başvuru tarihinden itibaren on beş iş günü içinde sonuçlandırılmaktadır.
 
Yabancı şirketlerin, para ve sermaye piyasaları, sigortacılık gibi özel mevzuatı bulunan finansal alanlarda faaliyette bulunmak amacıyla irtibat bürosu açma talepleri, ilgili özel mevzuatı çerçevesinde yetkili kılınan Sermaye Piyasası Kurulu, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu gibi kurum veya kuruluşlarca değerlendirilmektedir. Bakanlık gerekli görülen durumlarda, faaliyet göstermek üzere izin, lisans veya benzeri yetkiler alınması gereken diğer sektörlerdeki yabancı şirketlerin irtibat bürosu açma taleplerini, söz konusu izin veya lisansı veren kurum ya da kuruluşların görüşlerini alarak sonuçlandırabilmektedir.​​
 
İrtibat bürolarının, vergi dairesine kayıt belgesinin ve büro ile ilgili kira sözleşmesinin bir örneğini en geç bir ay içinde Genel Müdürlüğe iletmesi gerekmektedir. Bürolar adres, büro yetkilisi/yetkilileri veya yabancı şirketin unvan değişikliklerini, değişikliğin gerçekleşmesinden itibaren en geç bir ay içinde, yeni adresi gösteren kira sözleşmesi, yeni atanan kişiye ilişkin yetki belgesi ya da yabancı şirketin unvan değişikliğine ilişkin belge/belgeler ile birlikte Genel Müdürlüğe bildirmelidir.
 
İrtibat bürolarının faaliyetlerini sona erdirmesi durumunda kapatma işlemi için ilgili vergi dairesinden alınacak iş bırakma-yoklama fişini Genel Müdürlüğe iletmesi gerekmektedir. Bürolar, kapanış ve tasfiye sonucunda oluşan bakiye haricinde, transfer talebinde bulunamamaktadır.​​​​​​​​​​​

Yabancıların Türkiye'de Çalışma İzni Almaları İçin Gereken Belgeler ve Başvuru Süreçleri

Çalışma izni, Türkiye Cumhuriyeti'nde bulunup çalışmak isteyen her yabancının, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına başvurarak edinmesi gereken, yabancıya Türkiye'de çalışma ve ikamet hakkı veren bir belgedir. Çalışma izni olmayan bir yabancının Türkiye'de herhangi bir şekilde çalışması yasal değildir ve yaptırıma tabidir.

Çalışma izni Süreli, Süresiz ve Bağımsız olarak düzenlenebilmektedir.

Çalışma İzni Türleri

Çalışma izin başvurusu olumlu değerlendirilen yabancıya, iş veya hizmet sözleşmesinin süresini aşmamak koşuluyla, gerçek veya tüzel kişiye ya da kamu kurum veya kuruluşuna ait belirli bir iş yerinde veya bunların aynı iş kolundaki iş yerlerinde belirli bir işte çalışmak şartıyla, ilk başvuruda en fazla bir yıl süreli çalışma izni verilmektedir.​

Türkiye'de uzun dönem ikamet izni veya en az sekiz yıl kanuni çalışma izni olan yabancılar süresiz çalışma iznine başvurabilmektedir. Ancak, yabancının başvuru şartlarını taşıması yabancıya mutlak hak sağlamamaktadır.

Süresiz çalışma izni olan yabancı, özel kanunlardaki düzenlemeler hariç, sosyal güvenliğe ilişkin kazanılmış hakları saklı kalmak ve bu hakların kullanımında ilgili mevzuat hükümlerine tabi olmak şartıyla, Türk vatandaşlarına tanınan haklardan yararlanmaktadır.​
Profesyonel meslek mensubu yabancılara, diğer kanunlarda belirtilen özel şartların sağlanması kaydıyla bağımsız çalışma izni verilmekte ve süreli olarak düzenlenmektedir.
 
Bağımsız çalışma izninin uluslararası iş gücü politikası doğrultusunda değerlendirilmesinde, yabancının; eğitim düzeyi, mesleki deneyimi, bilim ve teknolojiye katkısı, Türkiye'deki faaliyetinin veya yatırımının ülke ekonomisine ve istihdama etkisi, yabancı, şirket ortağı ise sermaye payı ile Uluslararası İşgücü Politikası Danışma Kurulu önerileri doğrultusunda Bakanlıkça belirlenecek diğer hususlar dikkate alınmaktadır.
 
Çalışma izni başvuruları yurt içinden veya yurt dışından yapılabilmektedir. Başvuru süreçleri yurt içi ve yurt dışından yapılmasına göre farklılık göstermektedir.​

Çalışma İzni Başvuru Süreci

Başvuru türlerine göre gerekli belgeler aşağıda yer almaktadır:

Yurt içinde bulunan yabancıların çalışma izni alabilmesi için, Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğünce uygun görülen yabancılar hariç olmak kaydıyla en az altı ay süreli ikamet iznine sahip olması gerekmektedir. Yabancı için çalışma izni başvurusu işvereni tarafından gerçekleştirilmelidir.
 
İstenen Belgeler
  • İşveren ve yabancı tarafından imzalanmış iş sözleşmesi. (Bu belge taratılarak elektronik başvuru esnasında sisteme yüklenecektir.)
  • Pasaport sureti. (Pasaportun Latin harfleri ile yazılı olmadığı durumlarda yeminli tercüman veya resmi makamlarca onaylı çevirisi de başvuruya eklenecektir. Bu belge taratılarak elektronik başvuru esnasında sisteme yüklenecektir.)
Önemli Not: 6458 sayılı Kanunun 23. maddesi uyarınca, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca talebi uygun bulunan yabancılara verilecek çalışma izinleri, pasaport geçerlilik tarihinden 60 gün öncesinin tarihini aşmayacak şekilde düzenlenmektedir.
  • Türkçe tercümesi yeminli tercüman veya resmi makamlarca onaylı diploma veya geçici mezuniyet belgesi sureti, taratılarak başvuru esnasında sisteme yüklenecektir. 

*Ev hizmetlerinde diploma ibrazı zorunlu olmayıp bitirilen en son okula ilişkin beyan yeterlidir.

  • ​​Kuruluşun en son sermaye ve ortaklık yapısını gösteren Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi.
  • ​Son yıla ait, vergi dairesi veya yeminli mali müşavir onaylı bilanço ve kar/zarar tablosu.


Başvuru, yabancının vatandaşı olduğu veya yasal olarak bulunduğu ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti büyükelçilikleri veya başkonsolosluklarına yapılmaktadır. Burada yabancıya 16 haneli referans numarası verilmektedir. Başvurular, referans numarası ile E-İzin sistemi üzerinden yapılmaktadır. Sistem üzerinden onaylanarak tamamlanan çalışma izni başvuruları için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına ayrıca kâğıt ortamında bilgi veya belge gönderilmemektedir. Yurt dışından yapılan başvuruya istinaden çalışma izni verilen yabancının, yurda giriş tarihinden itibaren bir ay içerisinde ve her halükarda çalışma izninin başlangıç tarihinden itibaren altı ay içerisinde, ilgili mevzuat kapsamında yükümlülüklerini yerine getirmek suretiyle çalışmaya başlaması zorunludur. Bu süre içinde gelmeyen yabancının çalışma izni iptal edilmektedir. 

Çalışma izni süre uzatma başvurusu, çalışma izni süresinin dolmasına 60 gün kalmasından itibaren ve her halükarda çalışma izni süresi dolmadan önce sistem üzerinden yapılmaktadır. Bu süre dolduktan sonra yapılan uzatma başvuruları reddedilmektedir.
 
Uzatma başvurusu olumlu değerlendirilen yabancının çalışma izin süresi, aynı işverene bağlı olarak ilk süre uzatma başvurusunda en çok iki yıl, sonraki süre uzatma başvurularında ise en çok üç yıla kadar düzenlenmektedir. Farklı bir işverene bağlı çalışmak üzere yapılan başvurular ise ilk başvuru usul ve esaslarına tabi olarak değerlendirilmektedir.
 
Adına çalışma izni süre uzatma başvurusu yapılan yabancı, izin süresinin sona erdiği tarihten itibaren başvurunun değerlendirilmesi süresince ve her halükarda 90 günü geçmemek ve yapılan iş ile çalışılan iş yerinin değişmemesi kaydıyla çalışmaya devam edebilmektedir. Bu süre boyunca yabancının ve işverenin çalışma izninden doğan hak ve yükümlülükleri aynı şekilde devam etmektedir. Çalışma izni süre uzatma başvurusunun olumlu değerlendirilmesi halinde, yeni düzenlenen çalışma izni, önceki sürenin sona erdiği günü takip eden gün itibarıyla başlamaktadır.

Çalışma İzni Başvurusunun Değerlendirilmesi

Usulüne uygun olarak tamamlanan başvuruların değerlendirilmesi, bilgi ve belgelerin tam olması kaydıyla 30 gün içinde tamamlanmaktadır. 30 günlük süre, başvurunun sistem üzerinden tamamlandığı veya ek bilgi ve belge talebi olması halinde talep edilen bilgi ve belgelerin sistem üzerinden yüklendiği tarihten itibaren başlamaktadır.

Çalışma İzinlerine İlişkin Özel Durumlar

Yukarıda belirtilen çalışma izinlerine ek olarak, Uluslararası İşgücü Politikası doğrultusunda; eğitim düzeyi, mesleki deneyimi, bilim ve teknolojiye katkısı, yatırımının ülke ekonomisine ve istihdama etkisi göz önünde bulundurularak başvurusu uygun görülen yabancılara Turkuaz Kart verilmesi ve Doğrudan Yabancı Yatırımlarda Yabancı Uyruklu Personel İstihdamı Hakkında Yönetmelik uyarınca, bu işletmelerde çalışacak yabancıların çalışma izinlerinin özel hükümlere tabi tutulması ve çalışma izinlerinin kolay şekilde verilmesi hedeflenmiştir.

Turkuaz Kart

Turkuaz Kart, yabancıya Türkiye'de süresiz çalışma hakkı, mevzuat hükümlerine göre eş ve bakmakla yükümlü olduğu çocuklarına ise ikamet hakkı veren belgedir ve yabancı süresiz çalışma izninin sağladığı haklardan yararlanmaktadır.

Turkuaz Kart, ilk üç yılı geçiş süresi olmak kaydıyla verilmektedir. Bu süre sonunda Turkuaz Kart'ta yer alan geçiş süresi kaydı, yabancının başvurusu hâlinde kaldırılmakta ve süresiz Turkuaz Kart verilmektedir. Bu başvuru, geçiş süresinin dolmasına 180 gün kalmasından itibaren, her durumda geçiş süresi dolmadan yapılmaktadır. Süre dolduktan sonra geçiş süresi kaydının kaldırılmasına ilişkin yapılan başvuru reddedilmekte ve Turkuaz Kart geçersiz hale gelmektedir.

Turkuaz Kart uygulamasında, akademik alanda uluslararası ölçekte kabul görmüş çalışmaları bulunanlar ile bilim, sanayi ve teknolojide Türkiye için stratejik kabul edilen bir alanda öne çıkmış olanlar ya da ihracat, istihdam veya yatırım kapasitesi olarak ulusal ekonomiye önemli katkı sağlayan ya da sağlaması öngörülenler nitelikli yabancı olarak değerlendirilmektedir.

Doğrudan Yabancı Yatırımlar

Doğrudan Yabancı Yatırımlarda Yabancı Uyruklu Personel İstihdamı Hakkında Yönetmelik uyarınca, 4875 sayılı Kanun kapsamına giren ve aşağıdaki şartların en az birini sağlayan şirket veya şube Özellik Arz Eden Doğrudan Yabancı Yatırımlar olarak kabul edilmektedir. İlgili mevzuat Özellik Arz Eden Doğrudan Yabancı Yatırımların tespiti ve bu işletmelerde çalışacak yabancı uyruklu kilit personeli düzenlemektedir.

I. Özellik Arz Eden Doğrudan Yabancı Yatırım Değerleri (2022)

(TL tutarları her yıl belirlenen yeniden değerleme oranında artırılmaktadır.

Bir şirket veya şubenin Özellik Arz Eden Doğrudan Yabancı Yatırım sayılabilmesi için:

  • Yabancı ortakların toplam sermaye payının en az 3.439.592 Türk lirası olması kaydıyla, şirket veya şubenin son yıl cirosunun en az 258,4 milyon Türk lirası olması
  • Yabancı ortakların toplam sermaye payının en az 3.439.592 Türk lirası olması kaydıyla, şirket veya şubenin son yıl ihracatının en az 1 milyon ABD doları olması
  • Yabancı ortakların toplam sermaye payının en az 3.439.592 Türk lirası olması kaydıyla, şirket veya şubede son yıl içinde Sosyal Sigortalar Kurumu'na kayıtlı en az 250 personelin istihdam edilmesi
  • Şirket veya şubenin yatırımda bulunacak olması halinde, öngörülen asgari sabit yatırım tutarının en az 85,8 milyon Türk lirası olması
  • Ana şirketin merkezinin bulunduğu ülke dışında en az bir ülkede daha doğrudan yabancı yatırımı bulunması gerekmektedir.

Özellik Arz Eden Doğrudan Yabancı Yatırım kapsamında giren işletmelerin irtibat bürolarında, yetki belgesi sahibi en fazla bir yabancıya, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğünden faaliyet izni almış olmak kaydıyla, faaliyet süresi ile sınırlı olmak üzere Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından çalışma izni verilmektedir.

II. Yabancı Uyruklu Kilit Personel

Türkiye'de kurulu bulunan ve doğrudan yabancı yatırım kapsamında tüzel kişiliğe sahip bir şirketin, aşağıdaki şartlardan en az birini sağlayan personelidir:

a) Aşağıdaki alanlardan en az birinde görev alan veya bu konularda yetki sahibi şirket ortağı, yönetim kurulu başkanı, yönetim kurulu üyesi, genel müdür, genel müdür yardımcısı, şirket müdürü, şirket müdür yardımcısı ve benzeri mevkilerde görev yapan kişi:

  • Şirketin üst yönetiminde ya da yürütme pozisyonunda çalışmak
  • Şirketin tamamını veya bir bölümünü yönetmek
  • Şirketin denetçilerinin, idari veya teknik personelinin işlerini denetlemek veya kontrol etmek
  • Şirkete yeni personel almak ya da mevcut personelin işine son vermek veya bu konularda teklif yapmak

b) Şirketin hizmetleri, araştırma cihazları, teknikleri ya da yönetimi için temel sayılan bilgiye sahip kişi

c) İrtibat bürolarında yurt dışındaki ana şirket tarafından adına yetki belgesi düzenlenen en fazla bir kişi

Türkiye’de, kalış sürelerini vizelerinde belirtilen süreyi aşacak şekilde uzatmak isteyen, vize muafiyetine ihtiyaç duyan veya doksan günden fazla kalmayı düşünen yabancıların oturum almaları zorunludur.
 
1. Yabancılar İçin Kısa Dönem Oturma İzni
 
Kısa dönem oturma izinleri için, Türkiye'de taşınmaz malı bulunan veya Türkiye'de iş ya da iş bağlantısı kurmayı düşünen yabancıların e-ikamet sistemi (e-ikamet.goc.gov.tr) üzerinden başvuruda bulunduklarında aşağıdaki belgeleri ilgili İl Göç İdaresi Müdürlüğü'ne göndermeleri gerekmektedir.
 
Kısa dönem oturma izinleri kural olarak en fazla ikişer yıllık süreyle düzenlenmektedir. Ancak, Bakanlar Kurulunca tespit edilen miktar ve kapsamda Türkiye'de yatırım yapmak isteyen yabancılara eş ve çocukları ile birlikte beş yıllık kısa dönem oturma izni verilebilmektedir. Ayrıca bu yatırımcılar, Türk vatandaşlığı veya uzun dönem oturma izni almak için başvurabilmektedir.
  • Oturma izni başvuru formu 
  • Pasaportun veya eşdeğer seyahat belgesinin nüshası 
  • Dört adet biyometrik fotoğraf 
  • Kalış süresi boyunca yeterli ve düzenli gelire sahip olunduğuna dair beyan
  • Oturma izni harcı ve kart harcının ödendiğine ilişkin belgeler/makbuzlar
  • Başvuru sahibinin mülkiyetini kanıtlayan tapu (Türkiye'de taşınmaz malı bulunan yabancılar için gereklidir)
  • Geçerli sağlık sigortası
 
Türkiye'de iş veya iş bağlantıları kurarak kısa dönem oturma izni başvurusunda bulunmak isteyen yabancıların aşağıdaki ek belgeleri sunmaları gerekmektedir:
 
  • Temas kurulacak kişi veya şirketlerden alınan davet mektubu
  • Noter tasdikli şirket faaliyet belgesi
  • Noter tasdikli vergi levhası
  • Noter tasdikli ticaret sicil gazetesi
  • Noter tasdikli imza sirküleri
 
Bakanlar Kurulunca tespit edilen miktar ve kapsamlarda yatırım yaparak kısa dönem oturma izni başvurusunda bulunmak isteyen yabancıların aşağıdaki şartlardan herhangi birini sağlaması gerekmektedir:
 
  • En az 500.000 ABD doları veya karşılığı döviz tutarında sabit sermaye yatırımı gerçekleştirdiği Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca tespit edilmiş olmak
  • En az 400.000 ABD doları veya karşılığı döviz tutarında gayrimenkulü tapu kayıtlarına en az üç yıl satılmaması şerhi düşülmek kaydıyla edinmiş olduğu Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca tespit edilmiş olmak
  • En az 50 kişilik istihdam oluşturduğu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca tespit edilmiş olmak
  • En az 500.000 ABD doları veya karşılığı döviz tutarında mevduatı en az üç yıl tutmak şartıyla Türkiye’de faaliyet gösteren bankalara yatırdığı Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunca tespit edilmiş olmak
  • En az 500.000 ABD doları veya karşılığı döviz tutarında devlet tahvilini en az üç yıl tutmak şartıyla satın aldığı Hazine ve Maliye Bakanlığınca tespit edilmiş olmak
  • En az 500.000 ABD doları veya karşılığı döviz tutarında gayrimenkul yatırım fonu payı veya girişim sermayesi yatırım fonu payını en az üç yıl tutmak şartıyla satın aldığı Sermaye Piyasası Kurulunca tespit edilmiş olmak
  • En az 500.000 ABD doları veya karşılığı döviz tutarında katkı payını, kapsamı Sigortacılık ve Özel Emeklilik ve Denetleme Kurumu tarafından belirlenen fonlarda tutmak ve en az üç yıl sistemde kalmak şartıyla bireysel emeklilik sistemine yatırdığı Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumunca tespit edilmiş olmak
Oturma izninin uzatılması için yabancıların e-ikamet sistemi (e-ikamet.goc.gov.tr) üzerinden başvuruda bulunduklarında aşağıdaki belgeleri ilgili İl Göç İdaresi Müdürlüğü'ne beş iş günü içinde posta yoluyla göndermeleri gerekmektedir. Oturma izni uzatma başvuruları, oturma izni süresinin dolmasından önceki altmış gün içinde yapılabilir; ancak bu başvuru hiçbir şekilde oturma izni süresinin sona erme tarihinden sonraya bırakılmamalıdır.
 
  • Oturma izni başvuru formu
  • Pasaportun veya eşdeğer seyahat belgesinin noter tasdikli nüshası 
  • Dört adet biyometrik fotoğraf
  • Önceki oturma izni belgesinin ibrazı
  • Kalış süresi boyunca yeterli ve düzenli gelire sahip olunduğuna dair beyan
  • Başvuru sahibinin mülkiyetini kanıtlayan tapu (Türkiye'de taşınmaz malı bulunan yabancılar için gereklidir)
  • Temas kurulacak kişi veya şirketlerden alınan davet mektubu (Türkiye'de iş veya iş bağlantısı kurmak isteyen yabancılar için gereklidir) 
  • Geçerli sağlık sigortası
2. Yabancılar İçin Uzun Dönem Oturma İzni
 
Uzun dönem oturma izni için Türkiye’de en az sekiz yıl kesintisiz oturma izniyle kalmış yabancıların aşağıdaki belgeleri ilgili İl Göç İdaresi Müdürlüğüne göndermeleri gerekmektedir. Uzun dönem oturma izinleri süresiz olarak düzenlendiğinden herhangi bir uzatma başvurusu yapılmamaktadır.
  • Oturma izni başvuru formu
  • Pasaportun veya eşdeğer seyahat belgesinin orijinali ve nüshası 
  • Önceki oturma izni belgesinin nüshası
  • Dört adet biyometrik fotoğraf
  • Başvuru sahibinin devlet kurum ve kuruluşlarından son üç yıl içinde hiçbir sosyal yardım almadığını gösteren belge
  • Kalış süresi boyunca yeterli ve düzenli maddi imkâna sahip olunduğuna dair beyan
  • Adli sicil kaydı 
  • Geçerli sağlık sigortası
Türkiye’de Gayrimenkul Edinmek İsteyen Yabancıların Bilmesi Gerekenler
 
  • Türkiye’de gayrimenkul tapularının edinimi, sadece tapu müdürlüklerinde yapılacak kayıt yoluyla onaylanmaktadır.

  • Noterlerin düzenlediği veya gerçek kişilerle yazılı olarak yapılan ga​yrimenkul ön sözleşmeleri, gayrimenkul devrini tek başlarına teşkil etmemektedir. Ön sözleşmeler, sadece mülkiyetin devrine ilişkin bir taahhüt görevi görmekte olup söz konusu taşınmaz bu tür belgeler yoluyla el değiştirmemektedir.

  • Söz konusu taşınmazın üzerinde satışı engelleyebilecek ipotekler, hacizler ve benzeri türlerde takyidat gibi yükümlülükler bulunabilir ve bunların ilgili tapu müdürlüğünde işlemler başlatılmadan önce kontrol edilmesi gerekmektedir.

  • Taşınmazlar ile ilgili sorgulamalar parselsorgu.tkgm.gov.tr​ adresinden çevrimiçi olarak yapılabilmekte ve burada taşınmazı sorgulamak için il, ilçe, mahalle/köy, pafta ve parsel bilgileri kullanılabilmektedir. Böylece güncel durumu dâhil, gayrimenkul hakkındaki temel bilgilere dünyanın her yerinden çevrimiçi olarak ulaşılabilmektedir. Ancak mal sahibinin kişisel bilgilerine ulaşılamamaktadır.

  • Yabancı ülke vatandaşlarının Türkiye’de gayrimenkul edinmeleri için ön koşul olarak oturma iznine sahip olmaları gerekmemektedir. Ayrıca, Türkiye’de taşınmaz satın alan yabancılara 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu uyarınca yenilenebilir kısa süreli oturma izni verilmektedir.

  • Türkiye’de gayrimenkul edinmeyi amaçlayan gerçek veya tüzel bir kişi, taşınmazın sahibiyle birlikte Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğüne başvurmalıdır. Ayrıca, günün yirmi dört saati hizmet sunan Alo 181 Çağrı Merkezini arayarak veya randevu.tkgm.gov.tr adresini ziyaret ederek müdürlük ofislerini şahsen ziyaret etmek zorunda kalmadan randevu alabilirler.

  • Diğer taraftan yabancı sermayeli Türk şirketler önce gayrimenkulün bulunduğu valilikteki İl Planlama ve Koordinasyon Müdürlüğüne (İPKM) bir başvuruda bulunmalıdır. İPKM’den olumlu bir yanıt alındıktan sonra Tapu Müdürlüğüne başvurulmalıdır. Bu şirketler şahsen, posta veya e-posta yoluyla başvuruda bulunabilmektedir.​​​​
Genel Bilgiler
 
Türkiye’de “yabancı” terimi, gayrimenkul edinimi bakımından üç kategoride tanımlanmaktadır:
 
  • Yabancı gerçek kişiler

  • Yabancı tüzel kişiler
  • Yabancı sermayeli Türk şirketler
2644 sayılı Tapu Kanununun 35. maddesinde yabancı gerçek veya tüzel kişilerin gayrimenkul edinimi hakkındaki hükümler belirtilmektedir. 36. maddede ise yabancı sermayeye sahip şirketler hakkındaki hükümler belirtilmektedir.
 
Vatandaşları Türkiye’de gayrimenkul edinme hakkına sahip ülkeler Bakanlar Kurulu tarafından belirlenmekte ve Bakanlar Kurulu, gerekli görüldüğü takdirde gayrimenkul edinme ile ilgili özel koşullar uygulayabilmektedir.
  • İzin verilmesi halinde yabancı uyruklu gerçek kişiler, özel mülkiyete izin verilen alanlarda her türlü gayrimenkulü edinebilmektedir. (konut, ticari, arazi, tarımsal alan vb.)
  • Edinilen gayrimenkulün üzerinde önceden inşa edilmiş hiçbir bina bulunmadığı takdirde taşınmazın yabancı uyruklu sahibinin bir proje geliştirmek için iki yıl içinde ilgili kamu idaresine başvurması gerekmektedir.
  • Yabancı uyruklu bir gerçek kişi Türkiye’de herhangi bir yerde 30 hektara kadar gayrimenkul ve sınırlı ayni haklar edinebilmektedir. Bakanlar Kurulu, uygun görüldüğü takdirde daha büyük alanlar verebilir.
  • Yabancı uyruklu gerçek kişiler yasaklı askeri bölgelerde veya askeri güvenlik bölgelerinde gayrimenkul edinememekte ve kiralayamamaktadır. Bu kişiler özel güvenlik bölgelerinde ancak valiliğin izniyle gayrimenkul edinebilmekte ve kiralayabilmektedir.
  • Yabancı uyruklu gerçek kişiler tarafından toplam edinim, özel mülkiyete izin verilen toplam il alanının yüzde onunu geçemez. Yüzde on sınırın aşılması halinde yabancıların gayrimenkul edinme talebine izin verilmeyecektir.​​​
Türkiye’de sadece kendi ilgili ülkelerinin kanunlarına göre kurulan ve tüzel kişiliğe sahip olan ticari şirketler yabancı tüzel kişiler olarak gayrimenkul ve sınırlı ayni haklar edinebilmektedir. Bu tür ticari şirketler dışındaki tüzel kişiler (vakıflar, dernekler, vb.) ise gayrimenkul ve ayni haklar edinememektedir.
 
Kendi ülkelerinin kanunlarına göre yabancı ülkelerde kurulan ve tüzel kişiliğe sahip olan ticari şirketler tarafından gayrimenkul edinimine ise istisnai durumlarda izin verilmekte ve sadece uluslararası anlaşmaların veya özel kanunların hükümlerince öngörüldüğü takdirde mümkün kabul edilmektedir. Bu konuya ilişkin hükümleri içeren özel kanunlar arasında 6491 sayılı Türk Petrol Kanunu, 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu ve 4737 sayılı Sanayi Bölgeleri Kanunu yer almaktadır.
 
NOT: İpotekler ile ilgili olarak, taşınmaz üzerinde yabancı gerçek ve tüzel kişilerin lehine oluşturulacak ipotekler ile ilgili hiçbir sınırlamanın bulunmamasıyla bir istisna öngörülmektedir.
Türkiye’de bir tüzel kişilik olarak kurulan şirketler aşağıdaki koşullar uyarınca yabancılara ait şirketler kategorisinde kabul edilmektedir:
  • Yabancı yatırımcıların, hisselerin yüzde ellisine veya daha fazlasına sahip olması veya
  • Yabancı yatırımcıların yönetim kurulunun çoğunluğunu görevlendirme ve görevden alma hakkına sahip olması
Bu şirketler, kendi ana sözleşmelerinde belirtilen faaliyetleri gerçekleştirmek için taşınmaz ve sınırlı ayni haklar edinebilmektedir.
 
Bu amaçla şirketlerin önce taşınmazın bulunduğu valiliğe başvurması gerekmektedir.
 
Diğer taraftan, edinilmesi amaçlanan gayrimenkulün yasaklı bir askeri bölgede veya bir askeri güvenlik bölgesinde bulunması halinde gayrimenkul edinimi Genel Kurmayın iznine tabi olacaktır ve taşınmazın özel güvenlik bölgesinde bulunması halinde taşınmaz, ilgili bölgedeki valiliğin iznine tabi olacaktır.
 
Gayrimenkul edinme başvurusunun olumlu sonuçlandırılması halinde valilik, şirketi/işletmeyi ve tapu kaydının yapılabilmesi için Tapu Müdürlüğünü yazılı olarak bilgilendirecektir.
 
Aşağıdaki prosedürler valilikten izin alınmasını gerektirmemektedir; bu sebeple, Tapu Müdürlüğüne yapılacak başvuru izin alınmaksızın doğrudan gerçekleştirilebilir.​
 
  • İpotek oluşturma​
  • Bir ipoteğin lehtarı tarafından bir ipoteğin tahsil edilmesi kapsamında gayrimenkul edinimi
  • Şirket birleşmelerinden ve ayrılmalarından ötürü meydana gelen gayrimenkul sahipliğinin ve sınırlı ayni hakların devri
  • Organize sanayi bölgelerinde, sanayi bölgelerinde, teknoloji geliştirme bölgelerinde ve serbest bölgelerde taşınmaz edinimleri​
  • İlgili bankacılık mevzuatı çerçevesinde kredi olarak kabul edilen işlemlerden kaynaklanan veya alacakların tahsilatı amacıyla tahakkuk eden edinimler
Türkiye’de yabancıların miras hakkı korunmaktadır. Bir yabancının vefatı durumunda sahip oldukları gayrimenkul, mirasçılarına geçmektedir. Mirasçının gayrimenkulü edinme hakkına sahip olması (tabiiyet bakımından uygun olmaları ve kişi başına ve ülke genelinde toplam sınırlama koşullarının izin verdiği taktirde) halinde mirasçı, miras bırakılan taşınmazı elinde tutabilmektedir. Aksi halde ilgili şahsın, gayrimenkulü derhal devretmesi gerekmektedir. Aksi halde, Hazine ve Maliye Bakanlığı gayrimenkulü satacak ve bedelini mirasçıya ödeyecektir.


Yabancı uyruklu gerçek kişilere 400.000 ABD doları ve üzeri değerde gayrimenkul satın almaları halinde istisnai prosedürler yoluyla Türk vatandaşlığı kazanma hakkı verilmektedir.
 
Bu amaçla yabancıların:
 
  • ​En az 400.000 ABD doları değerinde gayrimenkul satın alması gerekmektedir.​
  • Vatandaşlık kazanma başvurusunda, gayrimenkulü bu amaçla satın aldıklarını belirtmelidir, tapuda bu amaç belirtilmelidir ve yabancının, formda beyanların yapıldığı kısımda gayrimenkulü üç yıl boyunca satmayacağını beyan etmesi gerekmektedir.
Tapu prosedürleri tamamlandığında yabancı, ilgili idarelere başvurup gayrimenkul sahibi için düzenlenecek uygunluk belgesini göndererek ikamet hakkı veya vatandaşlık talep edebilmektedir.

 

  • Gayrimenkulün tapu kaydı veya köy/mahalle, pafta, parsel, bina ve bağımsız bölüm bilgileri
  • Yabancının vatandaşı olduğu ülkenin düzenlediği fotoğraflı kimlik veya pasaport (Latin alfabesi dışındaki alfabelerde düzenlenen kimlik kartları ve pasaportların noter tasdikli ve yeminli çevirileri iletilmelidir)
  • İşlemin vekâlet içermesi halinde, temsile ilişin belge (vasiliğe ilişkin karar, yetki belgesi, vekâletname vb.)
  • İlgili belediye tarafından düzenlenen, gayrimenkulün güncel piyasa değeri hakkında belge
  • Binalar için zorunlu deprem sigortası poliçesi
  • Satıcının bir fotoğrafı ve alıcının iki fotoğrafı (son altı ayda çekilmiş ve 6x4 cm boyutunda olmalıdır)​
  • Taraflardan birinin Türkçe bilmemesi halinde yeminli tercüman
İşlemin, yurt dışında düzenlenen bir vekaletname yoluyla yetkilendirilmiş bir üçüncü şahıs tarafından yürütülmesi halinde vekaletname, yapılacak prosedür ile ilgili yetkilendirmeyi içermelidir. Ayrıca vekâletnamenin şu koşulları karşılaması gerekmektedir:
 
  • ​Türk konsoloslukları tarafından gayrimenkul üzerine kendi iradelerine göre düzenlenmiş olmalıdır.
  • Yurt dışında vekâletname düzenleme hakkına sahip olan yetkili makamlar tarafından düzenlenmiş olmalıdır.
  • Düzenlendiği ülkenin dilinde düzenlenmelidir.​
  • Fotoğraf içermelidir (fotoğrafın üzerinde okunaklı bir mühür ve imza olmalıdır).
  • Lahey Anlaşmasına taraf olan bir ülkede düzenlenmesi halinde apostil içermelidir.​
  • Vekâletnamenin ilgili makam tarafından resmi olarak imzalandığını gösteren imza tasdiki ve vekâletnamenin Lahey Anlaşmasına üye olmayan bir ülkede düzenlenmesi halinde ilgili makamın imzası ve mührü Türk Konsolosluğu tarafından tasdik edilmelidir.
Başvuruda ayrıca gerekli kriterleri karşılayan vekâletnamenin noter onaylı ve yeminli Türkçe çevirisi bulunmalıdır.
İstisnai Vatandaşlık Edinimi
28 Temmuz 2016 tarihinde 5901 sayılı Kanunun 12. maddesinin birinci fıkrasına eklenen (b) bendi ile;

  • Cumhurbaşkanınca belirlenen kapsam ve tutarda yatırım yaparak 6458 sayılı Kanunun 31. maddesinin birinci fıkrasının (j) bendi uyarınca oturma izni alanlar

  • Turkuaz Kart sahibi yabancılar​
T.C. Cumhurbaşkanı kararı ile Türk vatandaşlığını kazanabilmektedir.
​ 
18 Eylül 2018 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanan yeni düzenlemelere göre belirlenen kapsam ve tutarlar aşağıda belirtilmiş olup aşağıdaki şartlardan herhangi birini karşılayan yabancılar, T.C. Cumhurbaşkanının kararıyla Türk vatandaşlığını kazanabilmektedir.
 
  • En az 500.000 ABD doları veya karşılığı döviz tutarında sabit sermaye yatırımı gerçekleştirdiği Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca tespit edilmiş olmak
  • En az 400.000 ABD doları veya karşılığı döviz tutarında gayrimenkulü tapu kayıtlarına en az üç yıl satılmaması şerhi düşülmek kaydıyla edinmiş olduğu Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca tespit edilmiş olmak
  • En az 50 kişilik istihdam oluşturduğu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca tespit edilmiş olmak
  • En az 500.000 ABD doları veya karşılığı döviz tutarında mevduatı en az üç yıl tutmak şartıyla Türkiye’de faaliyet gösteren bankalara yatırdığı Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunca tespit edilmiş olmak
  • En az 500.000 ABD doları veya karşılığı döviz tutarında devlet tahvilini en az üç yıl tutmak şartıyla satın aldığı Hazine ve Maliye Bakanlığınca tespit edilmiş olmak
  • En az 500.000 ABD doları veya karşılığı döviz tutarında gayrimenkul yatırım fonu payı veya girişim sermayesi yatırım fonu payını en az üç yıl tutmak şartıyla satın aldığı Sermaye Piyasası Kurulunca tespit edilmiş olmak
  • En az 500.000 ABD doları veya karşılığı döviz tutarında katkı payını, kapsamı Sigortacılık ve Özel Emeklilik ve Denetleme Kurumu tarafından belirlenen fonlarda tutmak ve en az üç yıl sistemde kalmak şartıyla bireysel emeklilik sistemine yatırdığı Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumunca tespit edilmiş olmak ​​
Aylık Asgari Ücret (brüt ve net)​
 TL
Net Asgari Ücret17.002,12​​​
Brüt Asgari Ücret20.002,50​​
  • Sosyal güvenlik primi ödemesi (14%)
2.800,35​
  • İşsizlik sigortası fonu ödemesi (1%)
200,03​​
Toplam Kesinti Tutarı3.000,38​
İşverene Maliyeti
  • Brüt asgari ücret
20.002,50​​
  • Sosyal güvenlik primi işveren payı (15,5%)*
3.100,39​
  • İşverenin işsizlik sigortası fonuna katkısı (2%)​
400,05
İşverene Toplam Maliyeti 23.502,94​​
* Yasal süresinde ödenen primler için bir teşvik olarak beş puanlık bir indirim (%20,5’ten %15,5’e) uygulanır.
 
Kaynak: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
 
Veriler 01 Ocak 2024 - 31 Aralık 2024 tarihleri arasında geçerlidir.
​​​​Elektrik Maliyeti​
​​Sözleşmeli Elektrik Tedarik Şirketlerinden Tüketicilere Yönelik Elektrik Satış Tarifesi

 

Standart

 

Gündüz

 

Yoğun Saatler

 

Gece

 

Kuruş/kWh

 

Kuruş/kWh

 

Kuruş/kWh

 

Kuruş/kWh

 

312,4942​

 

316,4941​

 

507,6545​

 

162,2084​

 

Dağıtım Sistemi Kullanan Tüketicilere Yönelik Elektrik Satış Tarifesi

 

Dağıtım Sistemi Kullanıcıları

 

Kapasite

 

Aktif Enerji + Dağıtım

 

Reaktif Enerji

 

Kapasite Dahilinde

 

Kapasite Aşımı

 

Standart

 

Gündüz

 

Yoğun Saatler

 

Gece

 

Kuruş/kWh

 

Kuruş/kWh

 

Kuruş/kWh

 

Kuruş/kWh

 

Kuruş/kWh

 

Kuruş/kWh

 

Kuruş/kWh

Orta Gerilim

 

Çift Dönem

 

Endüstri

 

2.002,8284​

 

4.005,6568

 

334,5526

 

338,4160​

 

523,1129​

 

189,3470​

 

196,6895

 

Tek Dönem

 

Endüstri

 

YOK

 

YOK

 

351,2723

 

355,2724

 

546,4328

 

200,9867

 

196,6895

 

Düşük Gerilim

 

Tek Dönem

 

Endüstri

 

YOK

 

YOK

 

370,5608​

 

374,3613​

 

556,0817

 

227,6951​

 

196,6895

 

Özel Elektrik Tedarikçilerinin Tüketicilere Y​önelik Sistem Kullanım Tarifeleri*

 

 

 

Kapasite

 

Dağıtım Tarifesi

 

Reaktif Enerji

 

Kapasite Dahilinde

 

Kapasite Aşımı

 

Kuruş/kWh

 

Kuruş/kWh

 

Kuruş/kWh

 

Kuruş/kWh

 

Orta Gerilim

 

Çift Dönem

 

Endüstri

 

2.002,8284

 

4.005,6568

 

60,2673​

 

196,6895

 

Tek Dönem

 

Endüstri

 

YOK

 

YOK

 

66,5704

 

196,6895

 

Düşük Gerilim

 

Tek Dönem

 

Endüstri

 

YOK

 

YOK

 

102,9981​

 

196,6895​​

 

Yaz mevsimi için güncel olmayan sayaçlara yönelik çoklu tarife uygulaması aşağıdaki şekildedir:

Kasım-Mart dönemi: 07.00-18.00 gündüz; 18.00-23.00 yoğun saatler; 23.00-07.00 gece.

Nisan-Ekim dönemi: 06.00-17.00 gündüz; 17.00-22.00 yoğun saatler; 22.00-06.00 gece.

Yaz mevsimi için güncel sayaçlara yönelik çoklu tarife uygulaması aşağıdaki şekildedir:

06.00-17.00 gündüz; 17.00-22.00 yoğun saatler; 22.00-06.00 gece.

Kapasite Dahilinde: Bağlantı sözleşmesinde belirtilen “sözleşme gücü” üzerinden kW başına hesaplanan ve dağıtım sistemine bağlı çift dönemli tüketicilere uygulanan aylık sabit ücret.

Kapasite Aşımı: Bağlantı sözleşmesinde belirtilen “sözleşme gücünü” aşan güç için kW başına hesaplanan ve dağıtım sistemine bağlı çift dönemli tüketicilere uygulanan aylık sabit ücret.

Çift Dönemli Tarife: “Dağıtım sisteminden alınan veya dağıtım sistemine verilen aktif enerji akışı (kWh) üzerinden uygulanan dağıtım ücreti” + bağlantı sözleşmesinde belirtilen kW başına hesaplanan kapasite yükü + “sözleşme gücünü” aşan güç (kW olarak) için kapasite aşım ücretinden oluşan tarife sınıfı.

Tek Dönemli Tarife: Sadece dağıtım sisteminden alınan veya dağıtım sistemine verilen aktif enerji akışı (kWh) tutarı üzerinden dağıtım ücreti için uygulanan tarife sınıfı.

*Aktif enerji fiyatı, tüketici ile tedarikçi arasında çift taraflı olarak belirlendiği için tabloya yansıtılmamıştır.

Elektrik Faturasının Hesaplanması:

[(Tüketim(kWh) x Aktif Enerji Fiyatı* (Kuruş/kWh)) + (Tüketim (kWh) x Dağıtım Tarifesi (Kuruş/kWh))] x 1,20***

Aktif Enerji Fiyatı*: Tüketiciler sözleşmeli elektrik tedarik şirketlerinden tabloda belirtilen fiyatlarla veya özel elektrik tedarikçileriyle çift taraflı olarak belirlenen fiyatlarla elektrik satın alabilirler.

**Hane halkı KDV %10, diğerleri %20.​

Kaynak: Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK)

Sanayi Kullanımı Amaçlı Su Maliyeti​

Referans Fiyat ABD doları/m3

Organize Sanayi Bölgeleri (OSB)

Su

Su KDV (%)

Atık Su

Atık Su KDV (%)

Eskişehir OSB

0,14

1

0,09

8

Balıkesir OSB

0,32

1

0,38

8

Ankara Başkent OSB

0,53

1

0,27

8

İzmir Aliağa OSB

0,55

1

0,56

8

Referans Fiyat ABD doları/m3

Serbest Bölgeler (SB)

Su

Su KDV (%)

Atık Su

Atık Su Koordinasyon Ücreti (%)

Ege Serbest Bölgesi (ESBAŞ)

2,40

0

1,22

10

İstanbul Endüstri ve Ticaret Serbest Bölgesi (DESBAŞ)

2,40

0

1,22​​

10

Kayseri Serbest Bölgesi (KAYSER)

2,40

0

1,22

10

İzmir Serbest Bölgesi (İZBAŞ)

1,76

0

1,79

0

Referans Fiyat ABD doları/m3

Belediyeler

Su + Atık Su

Su + Atık Su KDV (%)

İstanbul

2,09

8

Ankara

2,05

8

Bursa

2,01

8

1 ABD doları = 18,80 TL (21 Şubat 2023 kuru esas alınmıştır)

​Doğal Gaz Maliyeti​

BOTAŞ ile Doğal Gaz Satış Sözleşmesi İmzalamış Tüketicilere Yönelik Gaz Satış Tarifesi

 

TL/kWh

TL/Sm³

OSB içinde yer alan veya almayan tüketici için Kademe-1 (300.000 Sm³/a’nın altı) tarifesi

0.80357086​

8.549994​​

OSB içinde yer alan veya almayan tüketici için Kademe-2 (300.001 Sm³/a’nın üstü) tarifesi

1.06899521​

11.374109​​

Tarifeler ve fiyat hesaplamaları, sanayi işletmesinin nerede (Serbest Bölge, OSB veya sanayi sitesi) faaliyet gösterdiğine bakılmaksızın yalnızca tüketim seviyesine (Kademe-1 veya Kademe-2) bağlı olarak değişiklik gösterir.

 

Kademe-1 Gaz Faturasının Hesaplanması:

 

Kademe-1 tüketim seviyesi için yukarıda yer alan tarife, aşağıdaki hesaplama baz alınarak uygulanır:

 

[Tüketim (Sm³) x + 0,0747 TL*] x 1,20***

 

Kademe-2 Gaz Faturasının Hesaplanması:

1Altın, alüminyum, bakır, bor, çinko, demir, çelik, gümüş, krom, kurşun, magnezyum, petrokimya ve petrol rafineleri sektörlerinde faaliyet gösteren sanayi işletmeleri için toplam tüketimin %100’ü, organize toptan doğal gaz satış piyasası düzenleme kurumu EPİAŞ tarafından ilan edilen Günlük Gaz Referans Fiyatı baz alınarak hesaplanır. Nihai gaz faturası aşağıdaki şekilde hesaplanır:

 

[Tüketim (Sm³) x (EPİAŞ tarafından ilan edilen veya bir önceki ayın ilk 25 gününde uygulanan Günlük Referans Fiyatlarının Aritmetik Ortalaması) + 0,0747 TL*] x 1,20***

2Geriye kalan Kademe-2 kullanıcıları için toplam tüketimin %40’ı, organize toptan doğal gaz satış piyasası düzenleme kurumu EPİAŞ tarafından ilan edilen Günlük Gaz Referans Fiyatı baz alınarak hesaplanır. Nihai gaz faturası aşağıdaki şekilde hesaplanır:

 

[0,6* [Tüketim (Sm³) x (Sm³ başına tarife + 0,0747 TL* + Sm³ başına Taşıma Tarifesi**(Doğal gazın dağıtım şirketi tarafından dağıtılması halinde)) + 0,4* (EPİAŞ tarafından ilan edilen veya bir önceki ayın ilk 25 gününde uygulanan Günlük Referans Fiyatlarının Aritmetik Ortalaması)] x 1,20***

3Serbest Bölgelerde faaliyet gösteren sanayi işletmeleri için gaz faturası, aşağıdaki şekilde hesaplanır:

 

[0,6* [Tüketim (Sm³) x ((Sm³ başına tarife + 0,0747 TL* + Sm³ başına Taşıma Tarifesi**(Doğal gazın dağıtım şirketi tarafından dağıtılması halinde)] + 0,4* (EPİAŞ tarafından ilan edilen veya bir önceki ayın ilk 25 gününde uygulanan Günlük Referans Fiyatlarının Aritmetik Ortalaması)] x 1,20***

 

*0,0747 TL/Sm³: Özel Tüketim Vergisi

**Taşıma Tarifesi/Sistem Kullanım Tarifesi (İlgili gaz dağıtım şirketlerinin internet sitelerine bakın)

*** %20 KDV

Kaynak: Boru Hatları ile Petrol Taşıma Anonim Şirketi (BOTAŞ)​


Türkiye’de dört ​çeşit yatırım bölgesi bulunmaktadır: ​​
 
1. Teknoloji Geliştirme Bölgeleri - Teknoparklar
 
Teknoloji Geliştirme Bölgeleri (TGB), araştırma ve geliştirme (Ar-Ge) girişimlerini desteklemek ve yüksek teknoloji sektörlerine yatırım çekmek üzere tasarlanmış alanlardır. Hâlihazırda, 87’si faaliyette olan, 14’ü ise onay almış ve şu anda yapım aşamasında bulunan 101 adet TGB bulunmaktadır. ​
  • Yazılım geliştirme, Ar-Ge ve tasarım faaliyetlerinden elde edilen kazançlar 31 Aralık 2028 tarihine kadar gelir ve kurumlar vergisinden muaftır. 
  • TGB içinde üretilen uygulama yazılımlarının satışı 31 Aralık 2028 tarihine kadar KDV’den muaftır. Bu girişime, sistem yönetimi, veri yönetimi, farklı iş sektörlerindeki iş uygulamaları, internet, mobil telefonlar ve askeri komuta kontrol sistemleri dahil olmak üzere bir dizi yazılım kategorisi dâhildir. 
  • Bölgede çalışan Ar-Ge, tasarım ve destek personelinin bu görevleri ile ilgili ücretleri 31 Aralık 2028 tarihine kadar her türlü vergiden muaftır. Ancak destek personeline ilişkin vergi muafiyeti, toplam Ar-Ge iş gücünün %10'unu aşamaz. 
  • Bölgede gerçekleştirilen Ar-Ge projelerinin sonuçlarına göre geliştirilen teknolojik ürünlerin üretilmesini amaçlayan yatırımlar, işletmeci şirketin uygun bulması halinde ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından gerekli izinlerin alınması şartıyla bölge içerisinde yapılabilir.
  • 31 Aralık 2028 tarihine kadar SGK primi işveren payının %50'si devlet tarafından karşılanacaktır. 
  • Ar-Ge, tasarım ve yazılım geliştirme projeleri kapsamında ithal edilecek ürünler gümrük vergisinden, düzenlenecek evraklar ise damga vergisinden muaftır.
2. Organize Sanayi Bölgeleri
 
Organize Sanayi Bölgeleri (OSB), şirketlerin hazır altyapı ve sosyal tesisleri kullanarak faaliyette bulunmalarını sağlayacak biçimde tasarlanmıştır. Bu bölgelerde sağlanan altyapıya yol, su, doğal gaz, elektrik, iletişim, atık arıtma ve diğer hizmetler dâhildir. 
 
81 ilde, hâlihazırda 274’ü faal, toplam 392 adet OSB mevcuttur; geri kalan 118 OSB’nin yapımı hâlen Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde devam etmektedir. Ayrıca, OSB’lerde 32.000'den fazla parsellik alanda 67.000’in üzerinde şirket üretim yaparken, 2 milyondan fazla kişiye istihdam sağlanmaktadır. ​
OSB’ler içinde faaliyet gösteren yatırımcılar, Türkiye’deki mevcut yatırım teşvik uygulamalarına (genel yatırım teşvikleri, bölgesel yatırım teşvikleri, büyük ölçekli yatırım teşvikleri, stratejik yatırım teşvikleri, istihdama yönelik teşvikler, Ar-Ge desteği, vb.) ek olarak, aşağıdaki avantajlardan da faydalanmaktadır:
 
  • Arazi alımlarında KDV muafiyeti.
  • Tesis inşasının tamamlanmasından itibaren geçerli olmak üzere beş yıl boyunca emlak vergisi muafiyeti.
  • Düşük su, doğal gaz ve iletişim giderleri.
  • Parsellerin bölümü/birleştirilmesi işlemlerinde vergi muafiyeti.
  • Tesis inşası ve işletiminde yerel yönetimler vergisi muafiyeti.
  • OSB’nin belediye hizmetlerinden yararlanmaması durumunda katı atık vergisi muafiyeti.​
3. Serbest Bölgeler ​​
 
Serbest Bölgeler, ülkenin siyasi sınırları içinde yer almalarına rağmen gümrük bölgelerinin kapsamları dışında konumlandırılan özel alanlardır. Bu bölgeler ihracat odaklı yatırımların sayısını artırmak üzere tasarlanmıştır. Gümrük bölgelerindeki ticari, finansal ve ekonomik alanlarda uygulanan yasal ve idari düzenlemeler, serbest bölgelerde uygulanmamakta veya kısmen uygulanmaktadır. 
 
Türkiye’de, AB ve Orta Doğu pazarlarına yakın toplam 19 adet Serbest Bölge bulunmakta olup bunlardan 18’i faal durumda, 1’i ise kurulum aşamasındadır. Serbest Bölgeler; Akdeniz, Ege ve Karadeniz’deki limanlarla uluslararası ticaret yollarına erişimin kolayca sağlanabildiği noktalarda yer almaktadır. ​
  • Gümrük vergisi ve aynı tür diğer vergilerden %100 muafiyet.
  • İmalat şirketleri için kurumlar vergisinden %100 muafiyet.
  • KDV ve özel tüketim vergisinden %100 muafiyet.
  • Düzenlenecek evraklara uygulanan damga vergisinden %100 muafiyet.
  • Emlak vergisinden %100 muafiyet. 
  • Tamamı yurt dışına olmak kaydıyla Serbest Bölgelerden verilecek belirli lojistik hizmetlere %100 gelir ve kurumlar vergisi istisnası.
  • Çalışan maaşı üzerinden alınan gelir vergisinden %100 muafiyet (serbest bölgelerde ürettiği ürünlerin FOB bedelinin en az %85’ini ihraç eden şirketler için).
  • Mallar süre sınırlaması olmaksızın serbest bölgelerde tutulabilmektedir.
  • Şirketler, serbest bölgelerden elde edilen kârı hiçbir sınırlama olmaksızın yurt dışına ya da Türkiye’ye serbestçe aktarabilmektedir.​
  • Mülk alım-satımında tapu harcından muafiyet.
  • İnşaat, proje, iskân, izin ve onay süreçlerinde KDV muafiyeti.
  • KDV ve diğer vergilerden muaf hazır altyapı.
  • İkinci el/kullanılmış makine getirilmesine müsaade edilmesi. ​
4. Endüstri ​Bölgeleri ​​
 
Endüstri Bölgeleri, ülke ekonomisinin küresel rekabet gücünü artırmaya, teknoloji transferini kolaylaştırmaya, üretim ve istihdamı artırmaya, uluslararası sermaye akışını hızlandırmaya ve özellikle üretim maliyetleri açısından büyük ölçekli yatırımlara uygun endüstri alanları oluşturmaya yönelik özel alanlardır. Büyük ölçekli ve entegre yatırımlar için en uygun yatırım ortamını barındıran Endüstri Bölgeleri, yatırımcılara ve bölgesel yönetimlere sunduğu kolaylaştırılmış bürokratik süreçler nedeniyle giderek daha çekici hale gelmiştir. Mevcut durumda, farklı bölgelerde 40 adet Endüstri Bölgesi bulunmaktadır.​
  • İrtifak hakkı elde edilmesi.
  • Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı (STB) bütçesinden kamu yatırım finansmanına uygunluk.
  • Başvurularda STB’nin veya operatör şirketin yetkili kurum olarak hareket etmesi.
  • Bürokratik süreçlerin yatırımcılar için hızlandırılması ve basitleştirilmesi.
  • İleri teknoloji için yatırıma elverişli bir ortam kurulması. 
  • İrtifak hakları, Endüstri Bölgesi dışındaki Hazine arazileri için sunulanlara göre çok daha düşük oranlarda, 8-10 kat daha indirimli olarak sağlanabilmektedir.
  • Cumhurbaşkanı tarafından ek teşvikler uygun görülebilmektedir.​
Türkiye Cumhuriyeti, hem sıfırdan yatırım hem de genişleme yatırımı projeleri için başlangıç maliyetlerinin en aza indirilmesi ve yatırım getirilerinin hızlandırmasını destekleyen kapsamlı bir yatırım teşvik programı sunmaktadır. 
 
Bu teşvikler aynı zamanda teknoloji transferi ve ekonomik kalkınma için önemli alanlar olarak sınıflandırılan öncelikli sektörlerdeki projeler için de uyarlanabilmektedir. Türkiye Cumhuriyeti yatırımcılara; Ar-Ge ve inovasyon projeleri ve ilâve istihdam için sunduğu destek programlarının yanı sıra ihracatçılara çeşitli hibeler, teşvikler ve krediler yoluyla da destek olmaktadır.

TEŞVİK UNSURLARI

  • Makinede KDV İstisnası:
  • Gümrük Vergisi Muafiyeti
  • Kurumlar Vergisi İndirimi
  • Sosyal Güvenlik Prim Desteği (İşveren Payı)
  • Sosyal Güvenlik Prim Desteği (Çalışan Payı)
  • Gelir Vergisi Stopajı Desteği
  • Faiz Oranı Desteği
  • Arazi Tahsisi
  • İnşaatta KDV İstisnası
  • Altyapı Desteği
  • Enerji Desteği
  • Sermaye Katkısı Desteği
  • Alım Garantisi
  • İzin-Ruhsat-Lisans Süreçlerinde Kolaylık
  • Eğitim Desteği
  • Nitelikli Personel Desteği
  • Ar-Ge/Tasarım İndirimi
  • Kurumlar Vergisi Muafiyeti
  • Nakit (Geri Ödeme) Desteği
  • Kredi Desteği
  • Özel Tüketim Vergisi Muafiyeti
  • Emlak Vergisi Muafiyeti
  • Damga Vergisi Muafiyeti